Kendi Kendine Meme Muayenesi Nedir Nasıl Yapılır?

Kendi kendine meme muayenesi yapmanın belirli bir yaşın üstündeki kadınlar için hayati bir gereksinim ve çoğu kez hayat kurtarıcı bir uygulama olduğunu unutmayınız! Meme kanseri, erken teşhis edilirse tedavisi olan bir hastalıktır ve pek çok kadında görülen bu kanser tipini, evde kendi kendinize göğüslerinizi muayene ederek tespit ederek erken yakalayabilir, yaşama bir şans verebilirsiniz! Meme kanseri muayenesini yapmak oldukça basittir!

Kendi Kendine Meme Muayenesi Nedir ve Ne İşe Yarar?

Meme kanserinin erken teşhis ve tedavi edilmesi amacıyla, doktorlar, sağlık kuruluşları ve sağlık dernekleri tarafından  şiddetle önerilen, bilhassa 35 yaş üstü kadınların evde rutin olarak kendi elleriyle memelerini kontrol ederek sıradışı bir kitle, beze ya da tümör benzeri bir oluşumun var olup olmadığının tespit edilmesi amacıyla yapılan muayeneye verilen isimdir.

Çok kolay tekniklerle, evde kendi kendinize, ellerinizle yapacağınız basit bir meme muayenesi sayesinde, memelerinizde kanser şüphesine yol açabilecek bir ağrı, acı, hassasiyet, kitle, kist ya da sertlik oluşumunu tespit edebilir, olası bir olumsuz durumda, kanserinizin erken teşhis edilip en kısa sürede tedavi yoluna gidilmesini sağlayabilirsiniz.

Göğüslerde oluşan kitlelerin, memede oluşan şişlik ve dokununca acı hissi v.b. durumların %80-85 oranla iyi huylu kistler ya da diğer basit nedenlerden kaynaklandığını hatırlamakta fayda olmakla birlikte, meme dokunuzda hissedeceğiniz sıradışı bir durumun %15-20 oranla kanser olabileceğini de aklınızdan çıkarmamalı ve meme kanserinde erken teşhisin hayat kurtardığını hatırlamalısınız.

Kendi Kendine Meme Muayenesi Ne Zaman ve Ne Sıklıkla Yapılmalıdır?

Kendi kendine meme kanseri muayenesini yetişkin her kadının ayda mutlaka 1 kez yapması önerilir. 35 yaş üstü kadınlarda risk bir miktar arttırığından 20 günde bir yapılması daha sağlıklı olur diye ekledikten sonra, ailede kanser bilhassa da annede-teyzede v.s. meme kanseri öyküsü bulunan erişkin kadınların muayenesini her 10-15 günde bir tekrarlamasında fayda vardır.

Menopoza girilmiş olması meme kanseri riskini düşürmekle beraber tamamen ortadan kaldırmaz o yüzden doğurganlık dönemi sona ermiş kadınların da ideal olarak ayın ortasında ya da ilk günü şeklinde unutmayacakları bir tarih belirleyerek kendi kendilerini ayda bir muayene etmeye devam etmeleri ideal olacaktır.

Meme kanseri muayenesi yapılması için en uygun zaman, adeti devam eden kadınlar için, regl bitiminden 1 hafta kadar sonraki dönemdir. Adet döneminde ya da yakın dönemde, hormonel değişiklere bağlı göğüslerde şişmeler, bezeler ve çeşitli kitleler görünebileceğinden, elinize gelecek, hissedeceğiniz olası bir kitle boşuna paniğe kapılmanıza sebebiyet verebilir. Dolayısıyla uygun zaman vücudunuzun normalize olduğu menstruasyon sonrası hafta dönemidir.

Kendi Kendine Meme Muayenesi Nasıl Yapılır?

En doğru muayene tekniğinin ne olduğunu ve nasıl yapıldığını detaylandırmadan önce ilk defa meme kanseri muayenesi uygulayacaklar için belirtmek istiyoruz ki belirli bir süre sonra memelerinizin kıvrımlarına, girintilerine ve çıkıntılarına alışacak, vücudunuzu daha iyi öğreneceksiniz ve ilerleyen dönemlerde kendi kendinizi kontrol etme süreçleriniz daha pratik olacak ve olası bir kanser şüphesini yakalamanız daha mümkün olacaktır.

Ne Arayacaksınız?

Kendi kendine meme muayenesini banyoda duş alırken göğüslerinizi görebileceğiniz bir poziyonda, ideal olarak ayna karşısında ya da yatağa sırt üstü uzanarak yapabilirsiniz ve ne aradığınızı bilirseniz muayeneniz de kolaylaşacaktır.

• Meme boyutları arasında gözle görülür fark
• Meme dokusunda, altında, içinde üstünde ya da koltuk altı bölgesinde olağandışı bir şişlik, kitle, beze.
• Meme ucundan gelen bir akıntı
• Meme üstündeki ciltte çöküntü, yara, ezilme, çürüme ya da portakal kabuğu görünümlü selülit benzeri oluşum
• Memelerde ve uçlarında yön değişikli
• Meme dış hatlarında değişiklik
• Göğüs üstü damarlarda aşırı bir genişleme
• Meme başında çatlak, renk değişikliği, kabuklanma, çatlak ve düzleşme gibi olağandışı durumlar

Nasıl Yapacaksınız? 

1. Aydınlatması yeterli bir odaya geçerek öncelikli olarak rahatlayın ve belden yukarısını tamamen çıplak bırakacak şekilde konum alın.
2. İdeal olarak bir boy aynasının karşına geçerek ortalama 40-50 cm uzağında durarak öncelikli olarak memelerinizde daha öncesine göre bariz bir farklılık olup olmadığını kontrol edin. İki göğsünüzün simetrik olmaması durumunda paniğe kapılmayın zira bu tamamen normal bir durumdur ama sarkıklıktan ziyade çok aşırı dikkat çekici şekilde iki meme boyutu arasında fark varsa ciddiye almanız gereken bir durum söz konusu olabilir.
3. Meme boyu dışında meme dokusunda bir büzüşme, gamze oluşumu, ciddi renk değişikliği gibi bir durum olup olmadığını tespit edin.
4. Meme uçlarınızda soyulma ve meme başlarınızda yön değiştirme olup olmadığına bakın.
5. Göğüslerinizde normalin dışında ciddi bir ağrı ve hassasiyet, gözle görülür bir şişiklik olup olmadığını tespit ettikten sonra ise dokunarak, elle muayeneye kısmına geçiniz ve göğüsleriniz serbest şekildeyken genel muayenenizi yapınız.
6. Ardından meme dokusunun kasılmasını sağlayarak olası yumru, kitle gibi şeyleri gözlerinizle daha net görülecek hale getirecek duruşlara geçerek gözle muayenenize devam ediniz.
7. İki elinizi kalçalarınıza koyduktan sonra kol ve göğüs kaslarınızı sıkınız ve göğüslerinizde tuhaf bir şey görünüp görünmediğine bakınız.
8. Arından eğilip memelerinizin aşağı sarkmasına müsade ediniz ve ellerinizi-dirseklerinizi yukarı bakacak şekilde çevirip memelerinizde olağan dışı bir kitle var mı bakınız.
9. Ellerinizi başınızın arkasına alıp sıkıca kafanızın arka kısmına doğru bastırınız ve ayna karşısında yavaş yavaş dönerek memelerin tümünü hem önden hem de yandan görecek şekilde normal görünmeyen tipte şişliklere ve kitlelere karşı kontrol ediniz. Bu aşamadan sonra yeniden dokunarak muayene kısmına geçmelisiniz.
10. Meme ucunuzdan herhangi bir akıntı olup olmadığını tespit etmek için meme başlarını ve koyu renkli halkayı da içine alacak şekilde iki parmağınızın arasında hafif bir şekilde sıkıştırarak geriden uca doğru çekiniz.
11. Elle muayeneye geçerken hafif bir kayganlaştırıcı ya da sabun kullanabilirsiniz ve önce sağ elinizi kalçanıza koyarak kasıp gerginleştirdiğiniz sağ göğsünüzün altını ve üstünü ve yanlarını sol elinizle hafifçe sıkarak kontrol edin. Ardından sol göğsünüz için işlemi tekrarlayın.
12. Köprücük kemiğinizin altını ve üstünü iyice muayene edin.
13. Koltuk altınızı ve çevresini, koltuk altından memeye doğru gelen kısmı dokunarak hissetmeye çalışın.
14. Memelerin ön kısımlarını ve üst kısımlarını 4 parmağınızı birleştirip düz tutarak hafif bir şekilde bastırmak suretiyle kontrol ettikten sonra muayenenizi sonlandırabilirsiniz.

Yazılı anlatım ile net anlayamayanlar ve en doğru tekniğin nasıl olduğunu öğrenmek isteyenler için Türk Kanser Derneği’nin kendi kendine meme muayenesi nasıl doğru şekilde yapılır ve önemi nedir konulu videosunu paylaşıyoruz;

Sonuçlar Güvenilir Midir?

Meme kanserini düşündürecek tipte bir kitlenin çıplak muayene sırasında elinize gelmeye başlamasından önce mamografi gibi son teknoloji bir teknikle meme kanserini daha kesin bir şekilde tespit etmek elbette mümkün ancak hem zahmetli hem de masraflı olması sebebiyle sıklıkla ertelenen ya da ihmal edilen mamografi yerine, evde kendi kendinize meme muayenesi yaparak, yeterince dikkatli olursanız, belirli bir tecrübe de kazandıktan sonra meme kanserini yakalamama ihtimaliniz çok düşük. Bu açıdan bu muayene tipinin doğru performe edilmesi durumunda oldukça güvenli olduğunu söyleyebiliriz.

Muayene Sırasında Şüphelenecek Bir Kitle ile Karşılaşılırsa Ne Yapılmalıdır?

Kendi kendinize muayeneniz sırasında meme kanserinden şüphe etmenize sebebiyet verebilecek bir değişiklik, kitle, sertlik, akıntı v.b. bir durumla karşılaşacak olursanız, daha ileri tetkik, muhtelemen mamografi çekilmesi için yönlendirmesi için bir hastanenin genel cerrahi bölümüne başvurabilirsiniz. Kendi kendinize teşhis koyarak paniğe kapılmayınız ve onkoloji bölümüne gitmeyiniz. Genel cerrahiye gittiğinizde hekiminizin isteyeceği ileri tetkikler sonucunda meme kanseri teşhisi almanız durumunda, doktorunuz sizi ilgili uzman doktora sevkedecektir ancak kendi kendinize yaptığınız meme kontrolü sonucunda karşılaşabileceğiniz bir şey dolayısıyla boşuna da doktora gitmiş olabilirsiniz ki temennimiz bu yönde ancak geç kalmaktansa temkinli olmakta her zaman fayda vardır. Erken teşhis kanserde hayat kurtarır!