Yetişkinlerde İshale Ne İyi Gelir? İshal Ne İle Geçirilir?
İshali giderme, ishalden kurtulma, ishali geçirmek için neler yapmalıyım? Derlediğimiz yazımızda, bağırsak sorunlarınıza doğal çözümler bulabilirsiniz.
İshal çok önemli ve günlük yaşantımızı tamamen etkileyen bir sağlık sorunudur. İshal, bağırsaklarda bulunan sıvının yeterince emilmemesi veya bağırsakta ekstra sıvının serbest bırakılması nedeniyle oluşan çok fazla ve sık dışkılama halidir. İshal, günde üç defadan fazla süren, genelde bir veya iki gün sürüp, herhangi bir özel tedavi gerektirmeden geçen hemen hemen hepimizin yaşadığı yaygın bir sorundur. Akut veya kronik olabilir.
İshal nedir? Yetişkinlerde ishale ne iyi gelir?
Akut ishal genellikle aniden başlar ve iki haftaya kadar sürebilir. Kronik ishal ise genellikle iki haftadan daha uzun süre devam eder.
İshalin en sıkça görülen nedeni viral enfeksiyon veya bakteriyel toksinlerdir.
Sağlıklı olan bir kişi viral bir enfeksiyon nedeniyle ishal olduysa birkaç günde, en fazla bir haftada iyileşir. Buna karşın hasta veya beslenme düzeni bozuk olan kişilerde ishal ciddî su kaybına yol açarak tedavi edilmemesi halinde hayati tehlike oluşturur.
Dünya Sağlık Örgütü, bir günde üç defadan fazla sulu dışkılamayı ishal olarak tanımlamaktadır. Dünyada ishal 5 yaş altı çocuklar arasında ölüm nedenleri sıralamasında ikinci sıradadır.
İshalin başlıca sebepleri:
- Kirlenmiş yiyeceklerden veya sudan gelen bakteriler ve parazitler
- Grip, ve virüsler (örn:rotavirüsü, çocuklarda daha çok görülür ve halk arasında zehirli ishal olarak da bilinir.
- Antibiyotik kullanımı
- Kanser ilaçları
- Magnezyumun fazla alınması hali
- Gıda toleranslarındaki bozukluk
- Bozuk gıdalar
- Bağırsak ve kolon fonksiyonları ilgili problemler
- Bazı ameliyatlar sonrası gelişen durumlarda yaşanabilir
İshal Belirtileri
- Sıvı dışkılama
- Acil dışkılama isteği ve tuvaletini tutamama
- Fazla dışkılama
- Susuzluk
- Bulantı ve kusma
- Ateş yükselmesi
- Halsizlik
- Karın bölgesinde ağrı ve gaz
Özellikle 5 yaş altı çocuklarda çok tehlikeli olan ishalin yetişkinlerde görülmesi durumunda aşağıdaki hallerde doktorlarına danışmaları gerekmektedir.
- 2 günden fazla süren ishal
- Susuzluk
- Şiddetli abdominal veya rektal ağrılar
- Kanlı veya siyah dışkı
- 39 C yukarısında bir ateş
İshal Tedavisi
İshal çok önemli bir sorun olmakla birlikte evde uygulanan yöntemlerle tedavi edilmesi mümkün olabilen bir hastalıktır.eskiden beri süre gelen bir sürü tedavi yöntemi kuşaktan kuşağa, kulaktan kulağa, günümüzdede iletişim araçları vasıtasıyla kişiden kişiye aktarılmaktadır. İshal devam ettiği süre boyunca alkollü içecekler, kızartmalar, baharatlı gıdalar, süt ürünleri, yağlı gıdalar ve yüksek oranda lif içeren gıdalar, çok soğuk yemek ve içecekleri tüketmemelisiniz. Daha düşük lifli pirinç, muz, elma, haşlanmış patates, zencefil, bal, sarımsak, havuc, keçiboynuzu, kepek, limon suyu , ekmek, haşlanmış makarna gibi gıdalara yönelmeniz daha doğru olacaktır.
Eğer ishalin sebebi bakteri yada parazit kaynaklı ise evde uygulacağınız kürler ya uzun sürede etki edecektir yada ishalinizi geçirmeyecektir. Böyle durumlarda vakit kaybetmeden bir doktora muayene olmalı, sebebi teşhis edildiğinde ise doktorunuzun önerdiği antibiyotiği yada ilacı kullanmalısınız.
Herşeyden önce sıvı ve mineral kaybı yaşadığınız bu dönemde hem kendiniz hem de yakınınızda sizinle birlikte yaşayan kişileri olası bulaşma tehlikesinden korumak için hijyen şartlarına ekstra önem vermelisiniz.
Bu süreçte vücudunuza kaybettiği sıvıyı tekrar kazandırmak ve vücut fonksiyonlarınızı sağlıklı tutmak için bol bol sıvı tüketmelisiniz.
Mide ve bağırsaklarınıza iyi gelecek çorba , yoğurt, kefir gibi sağlıklı gıdalar tüketmeye özen göstermeli özellikle hazır gıdalardan uzak durmalısınız.
Evde yapılabilecek İshal İçin Alternatif Tedavi yöntemleri
Yoğurt
Yoğurt, mayalanma sürecinde içinde barındırdığı yararlı bakteriler ile zaten günlük hayatta da pek çok alanda sağlığımıza olumlu yönde etki ettiği gibi, mide ve bağırsaklar içinde vazgeçilmez bir yiyecektir. Özellikle ishal gibi hem olası bakteriler ve parazitlere karşı savaşçı hemde vücudun kaybettiği sıvı ve mineral harşısında hararetini kesip direnç kazandırıcı özelliğe sahiptir. Hastalığınız seyrine göre günde en az 1 kase yoğurdu takviye edici olarak yemenizi tavsiye ederiz. Özellikle ev yapımı yoğurt olmasını tercih ediniz. Yapamıyor yada çevrenizden elde edemiyorsanız hazır yoğurtta kullanabilirsiniz.
Zencefil
Zencefil soğuk algınlığından,gıda zehirlenmelerine kadar yardımcı tedavide çok etkili bir bitkidir. Bunun yanı sıra kramp ve karın ağrılarnı azaltmaya da yardımcıdır. Yiyeceğiniz yoğurdunuzun içine toz zencefil atabilir, yada zaten sıvı kaybetmiş vücudunuza sıvı girişini desteklemek için çayını yapı içebilirsiniz.
Elma Sirkesi
İshal için etkili olabilecek bir başka tedavi yöntemi ise elma sirkesidir. Evde de kolaylıkla hazırlanabilen bu sirkenin doğallarını da marketlerde bulmak mümkündür. Evde hazırlayacağınız sirkenin asitlik oranı daha doğal ve içimi daha doğal olacağından 1 tatlı kaşığı yutulması yeterli gelecektir. Ancak sirke asitli olduğu için kronik mide sorunu olanların kullanması önerilmez.kullanıldığı taktirde bağırsaklarda bulunan parazit ve bakterilere karşı etkili olacaktır.
Muz
Muz zaten kabızlık sorunu olanlarda özellikle dikkatle tüketilmesi gereken bir meyvedirki tam da bu sebeple ishal olmuş kişilerde muz tüketilmesi önerilmektedir.Potasyum bakımından zengin olan bu meyve vücudun hastalığa karşı direncini artırmaya da yardımcıdır. Günde 1-2 tane muz tüketilmesi yeterlidir.
Pirinç
Pirinç, içeriğindeki nişasta sayesinde hem sizi tok tutacak hemde bağırsaklarda tutunum sağlayacaktır. Bu dönemde özellikle lapa olarak tüketilmesi önerilmektedir.
Yulaf ezmesi
Yulaf ezmesi, vücudunuz ishalden kurtulduğunda başlamak için iyi bir besindir ve sıvıları tutabilir. Yulaf ezmesini de yoğurtla birlikte tüketebilirsiniz.
Yeşil çay
Antioksidan özellikli yapısı ile günde bir fincan yeşil çay tüketmeniz bu dönemde size yadımcı olabilir.
Sarımsak
Sarımsağın saymakla bitmeyecek faydalarından biri de ishal ve parazit düşürme üzerindeki etkisidir. Güçlü bir antibakteriyel, antiviral ve antiparazitik özelliklere sahip olması hastalığı uzaklaştırmada yardımcı olduğu gibi mineral ve vitamiler açısından zengin yapısı oldukça düşmüş metabolizmanızı toplamaya yardımcı olacaktır. Mümkünse çiğ olarak tüketilmesi gerekmektedir. Bulabilirseniz 1 damla sarımsak yağı da yardımcı olacaktır.
Mısır Nişastası
1 bardak suya 1-2 çay kaşığı mısır nişastası ekleyin ve karıştırın. İshalinizin şıp diye kesildiini fark edeceksiniz.
Haşlanmış Patates
Nişasta yönünden zengin patatesi haşlayıp yiyebilirsiniz. Üzerine ekeceğiniz tuz ise vucudun kaybettiği tuzu kazanması için yardımcı olacaktır.
Koruk suyu
Üzümün koruklarını kaynatarak elde ettiğiniz su da ishali durdurmak için etkin bir yöntemdir.
Probiyotikler
Ve tabiki muhteşem probiyotikler içerdikleri sağlıklı bakteriler ile tüm vücut sistemizi düzenler ve zinde tutarlar. Bağırsak sorunlarında da yardımcı ve çalışkanlardır.Bu dönemi onlarsız atlatmak pek de mümkün değildir. Peynir, turşu, kefir,maya ve yoğurtta bulunan probiyotikler aynı zamanda toz ve hap şeklinde de mevcuttur. Bu dönemde doktor kontrolüne giderseniz doktorunuzda mutlaka ilaç olarak günde 1 adet kullanmanızı önerecektir.
Bu dönemde yorgun ve bitap düşen vücudunuzu da dinlendirmek ishal hastalığını kısa sürede atlatmanıza yardımcı olacaktır.
